مهمترین رخدادهای سال 1391 از نظر رئیس مرکز تجارت جهانی ایران

بهم ریختگی بازار ارز، کاهش شدید ارزش پول ملی و افزایش وحشتناک نرخ تورم در سال 1391

سبزعلیپور رئیس مرکز تجارت جهانی ایران، رئیس شورای سیاستگذاری اقتصاد مقاومتی و بخش خصوصی و رئیس مرکز جامع صادراتی ایران است. «مهمترین رخدادهای اقتصادی و تحولات تجارت جهانی سال 1391 ایران » در یادداشتی به قلم دکتر سبزعلیپور برای اعتدال ارسال شده است. متن این یادداشت به این شرح است:

  سالی را که پشت سر گذاشتیم واقعاً یکی از سخت ترین و پر فشارترین سالهای چند دهه گذشته از نظر اقتصادی برای مردم عزیز ایران بود، البته حوادث و تحولات بسیاری در زمینه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، نظامی و... در سطح ایران و جهان اتفاق افتاد، لکن مسائل اقتصادی از اهمیت خاص و ویژه ای برخوردار بوده است، به همین خاطر سعی بر این است تا مهمترین رخدادهای اقتصادی و تحولات تجارت جهانی سال 1391 بطور مجزا طرح و سپس سایر اتفاقات مهم سال گذشته در زمینه های مختلف مورد مطرح شود.   

بنظر بنده مهمترین اتفاق و رویداد رخ داده در سال 1390 آغاز جنگ اقتصادی کشورهای غربی به رهبری ایالات متحده آمریکا و اعمال پی در پی تحریمهای سنگین اقتصادی در سراسر جهان برعلیه ایران بوده است. اما مهمترین رخداد سال 1391 جدای از تحریمهای خارجی، مشکلات و نابسامانی های اقتصادی خودساخته و همچنین بهم ریختگی بازار ارز و کاهش شدید و چند صد درصدی ارزش پول ملی و افزایش وحشتناک نرخ تورم بوده که بیش از تحریمهای اعمال شده کمر مردم عزیز ایران را خم کرده و فعالیت اقتصادی بنگاههای تولیدی و تجاری را با مشکل مواجه نموده است.

البته طی سال گذشته بدفعات و بطور کامل راجع به این موضوع بحث و گفتگو نموده ایم اما اهمیت مشکلات خودساخته اقتصادی و سوء مدیریتها در کنار جنگ اقتصادی و فشارهای بین المللی بر علیه کشورمان بقدری زیاد بوده که نگارش دهها کتاب قطور نیز نمیتواند دین مطلب را بطور کامل ادا نماید، لکن چنانچه بخواهیم مختصر و مفید اهمیت و خطر این موضوع را اعلام کنیم میبایست فهرست وار به بخشی از مهمترین رخدادهای اقتصادی و تحولات تجارت جهانی سال 91 اشاره نمایم تا ضمن کمک به درک بهتر اتفاقات رخ داده، از پراکندگی و طولانی شدن موضوع و همچنین ایجاد خستگی نیز جلوگیری شود.

مهمترین رخدادهای اقتصادی و تحولات تجارت جهانی سال 91 ایران بشرح زیر میباشد:

1- ابلاغ سیاست های کلی تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی از سوی رهبر انقلاب اسلامی
2- برگزاری هشتمین جلسه دادگاه فساد بزرگ مالی
3- آغاز دادگاه رسیدگی به پرونده اختلاس بیمه ایران
4- اعلام حکم حبس ابد برای سه متهم پرونده اختلاس از شرکت بیمه
5- اعلام احکام اولیه متهمان پرونده فساد بانکی به اعدام و حبس های طولانی و تأیید حکم اعدام چهار متهم اول
6- پیشنهاد دولت جهت تأسیس بانک جنبش عدم تعهد
7- انتشار خبر کشف و ساخت ضد ویروس جدید رایانه ای موسوم به flame به دست متخصصان سایبری ایران
8- اعلام افزایش قیمت نان در پی افزایش قیمت خرید گندم از کشاورزان
9-  لو رفتن اجاره اراضی ایران توسط قطری ‌ها
10- درخواست حضور هواپیمائی قطر ایرویز در خطوط داخلی ایران و نهایتاً رد خواسته قطری ها
11- از سرگیری صادرات گاز ایران به ترکیه
12- افتتاح طرح های جدید نفتی در پالایشگاه تهران و بی نیازی ایران از واردات بنزین سوپر 
13- خبر آغاز عملیات ادغام بانک تات با مؤسسات اعتباری صالحین و آتی
14- ابطال مجوز بانکهای شرق، آریا و آرین توسط بانک مرکزی
15- برداشت پول‌ از حساب بانکها توسط بانک مرکزی بابت «‌مابه التفاوت ارز دریافتی»
16- آغاز روند رو به افزایش قیمت دلار و سکه در بازار معاملات (دلار : 2122 تومان و سکه 800 هزار تومان)
17- افزایش چشمگیر قیمت دلار به 26000 ریال و سکه 9510000 ریال
18- رکورد شکنی دلار در بازار تهران با قیمت 3900 تومان و سکه یک میلیون و 300 هزار تومان
19- بازداشت جمشید بسم الله و 16عامل عمده اختلالات ارزی
20- پیشنهاد تأسیس بورس ارز و مخالفت صاحب نظران اقتصادی
21- آغاز به کار مرکز مبادلات ارزی در تهران
22- فروپاشی رسمی نظام تک‌نرخی ارز بعد از 10‌سال
23- آغاز بکار طرح جدید بانک مرکزی بنام شاپرک جهت یکسان سازی دستگاههای پوز و خودپرداز
24- غائله ارز دارو و درگیری وزیر سابق بهداشت با رئیس کل بانک مرکزی
25- ادعای دولت مبنی بر اینکه۷۰درصد تسهیلات توسط ۳۰۰ نفر اخذ شده‌اند و لیست آن را به قوه قضائیه گرفته 
26- تکذیب ادعای دولت توسط دادستان کل کشور مبنی بر اینکه لیست ۳۰۰ نفره هنوز به قوه قضائیه واصل نشده
27- خبر گردهمایی مسئولان بانکی با ۴۰ بدهکار بزرگ بانکی که بالای ۱۰۰۰ میلیارد تومان بدهی معوق دارند
28- رشد بیش از حد تورم ناشی از افزایش هزینه‌های دولت و تزریق نقدینگی قابل ملاحظه به اقتصاد ایران
29- تامین منابع یارانه نقدی از طریق فروش گرانقیمت ارز و سکه که خود باعث شد تا نقدینگی جامعه افزایش یابد
30- تصویب یک فوریت توقف اجرای مرحله دوم هدفمند سازی یارانه ها در مجلس شورای اسلامی
31-اعلام مخالفت مجلس شورای اسلامی با اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها از سوی رئیس مجلس
32-کاهش50 میلیارد دلاری درآمدهای نفتی بدلیل اعمال تحریمهای خارجی
33- افزایش 75 درصدی نرخ بلیت هواپیما
34-رشد نرخ بیکاری بدلیل تعطیلی واحدهای تولیدی
35- بهره برداری از یکی از طرح های بزرگ تولید بنزین در پالایشگاه آبادان
36-نخستین گزارش اوپک در سال 2013، کاهش تولید نفت ایران
37- خبر بازنشستگی محمود بهمنی رئیس کل بانک مرکزی
38-آغاز دور جدید تحریمهای اقتصادی معروف به نفت در برابر دارو و غذا
39- واردات 500 دستگاه خودرو پورشه با ارز مرجع توسط واردکننده مجهول
40-افزایش ناگهانی قیمت پسته و ممنوعیت صادرات آن به دستور معاون اول و لغو مجدد ممنوعیت صادرات پسته
41- خبر بازداشت شخصی معروف به سلطان پتروشیمی
42- افزایش چند برابری قیمت خودروهای داخلی
43- عدم تحقق سیاست های ابلاغ شده در زمینه تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی!
 44- بها ندادن غالب مسئولین و دولتمردان به اقتصاد مقاومتی و عدم اجرای آن!

حال مشاهده میفرمائید که کشورداری و فعالیت اقتصادی در چنین شرایطی چقدر سخت و دشوار بوده و بعضاً برای دور زدن تحریمها و انجام کارها میبایست زمان زیاد و هزینه های مضاعفی را نسبت به گذشته صرف کنیم. در همین راستا موضوع تحریم بانک مرکزی و شبکه بانکی و پولی ایران و مشکلات پولی و ارزی و افزایش نرخ تورم از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و تأثیرات منفی و بازدارنده ای را بر فعالیتهای اقتصادی کشور میگذارد، لذا اعتقاد بنده بر این است که آثار، عوارض و تبعات منفی تحریمها و مشکلات پولی و ارزی در داخل طی ماههای آینده بیشتر نمایان خواهد شد. لکن همچنانکه بارها عرض کرده ام مجدداً نیز تأکید میکنم که کشور ایران باید دارای سخنگویی واحد بوده و هر مقام غیر مسئولی از جانب ایران و ایرانی سخنی تحریک آمیز بر زبان جاری نسازد و همچنین دولت محترم میبایست از حداکثر توان خود و وجود افراد با نفوذ دولتی و غیر دولتی در داخل و سطح جهان در جهت رفع مشکلات و کاهش بار تحریمها بهره برداری نماید. لکن کمافی السابق اعلام میکنم که مرکز تجارت جهانی ایران همچون گذشته این آمادگی را دارد تا با کمک سایر مقامات تجارت جهانی در یکصد و ده کشور جهان قدمهای مثبتی را در این خصوص بردارد. اینجانب هیچگاه شخصی منفی نگر نبوده و نیستم و اصلاً تمایل ندارم که موارد مثبت را نادیده گرفته و موضوعات منفی را بزرگنمائی کنم و در نتیجه مردم عزیز ایران را ناامید و دلسرد نمایم اما توجه به این نکته بسیار ضروری و مهم میباشد که نباید از واقعیات فرار کرده و آنها را کتمان نمود، پس بحث اصلی من این است که جنگ سختی بی سر و صدا بین ایران و بخشی از کشورهای بزرگ جهان در گرفته و مطمئناً وقتی آتشی روشن میشود  تر و خشک را با هم میسوزاند، فلذا دولت ایران نمیتواند ادعا کند که در این مسیر  پرخطر، فقط طرف مقابل ضرر خواهد کرد  نه ایران.  بطور قطع هر دو طرف دعوا ضرر خواهند کرد که آینده این واقعیت را بیش از پیش نمایان خواهد نمود، هرچند تأکید میکنم که سال سختی را در پیش داریم!.  

سایر رخدادهای مهم سال 91 ایران بشرح زیر میباشد:

1- اعلام خبر آغاز ساخت پهباد RQ170 بدست نیروهای سپاه پاسداران
2- برگزاری مرحله دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی
3- پایان کار هشتمین دور مجلس شورای اسلامی
4- مذاکرات ایران و پنج به علاوه یک با توافق درباره ادامه مذاکرات در مسکو
5- آغاز بکار مجلس نهم شورای اسلامی
6- اعلام خبر ربوده شدن 48 زائر ایرانی در سوریه بدست مخالفان بشار اسد
7- برگزاری نشست مشورتی تهران درباره سوریه با حضور هیاتهای نمایندگی بیش از30 کشور جهان و سازمان ملل
8- وقوع زمین لرزه6.2 ریشتری اهر و ورزقان در استان آذربایجان شرقی با بیش از 300 کشته و 1800 زخمی
9- بهترین عملکرد کاروان ورزشی ایران در تاریخ المپیک با 12 مدال رنگارنگ از المپیک 2012 لندن
10- آغاز اجلاس سران غیر متعهدها با حضور رهبر معظم انقلاب و سران دهها کشور بزرگ جهان از جمله هند و مصر
11- نشست چهار جانبه وزراء امور خارجه ایران، مصر، عربستان و ترکیه با موضوع بررسی بحران سوریه در قاهره
12- بازداشت فائزه و مهدی هاشمی فرزندان آیت الله هاشمی رفسنجانی
13- رونمایی از هواپیمای بدون سرنشین شاهد 129
14- سخنرانی رئیس جمهور در مجمع عمومی سازمان ملل
15- شهادت خبرنگار پرس تی وی در دمشق
16- بازداشت علی اکبر جوانفکر مدیرعامل خبرگزاری ایرنا و مشاور مطبوعاتی رئیس جمهور
17- وقوع سیل در بهشهر با بیش از 5 کشته و زخمی
18- سفر اخضر ابراهیمی فرستاده ویژه سازمان ملل در امور سوریه به تهران
19- تصمیم شرکت یوتل ست برای حذف شبکه های برون مرزی سازمان صدا و سیما از ماهواره هات برد
20- تصمیم وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا در لوکزامبورگ بر افزایش اعمال تحریم ها بر ایران
21- کشته شدن 26دانش آموز بروجنی در تصادف اتوبوس هنگام بازگشت از اردوهای راهیان نور  و حادثه آتش‌ سوزی در مدرسه شین‌آباد که تا ابد باید داغ و درد آن حادثه را با خود به یدک بکشند!
22- عدم اجازه قوه قضائیه به رئیس جمهور جهت بازدید از زندان اوین و پاسخ تند وی به نامه رئیس قوه قضائیه
23- کشته و زخمی شدن بیش از 15 نفر از زائران ایرانی عتبات عالیات عراق در حمله تروریستی
24- اعلام درگذشت ستار بهشتی وبلاگ نویس بازداشتی در زندان
25- اعلام خبر اقدام جنگده های ایرانی به مقابله با تجاوز هواپیمای بدون سرنشین آمریکایی در منطقه خلیج فارس
26- کشته و زخمی شدن 39 نفر از هموطنان عزیزمان در حادثه خارج شدن قطار مسافری زاهدان – تهران در مسیر یزد
27- اجلاس وزرای کمیسیون اقتصادی – اجتماعی سازمان ملل متحد در آسیا و اقیانوسیه (اسکاپ)در تهران
28- نشست گفتگوی ملی سوریه با حضور معارضان و نمایندگان دولت این کشور در تهران
29- توقف سؤال مجلس از رئیس جمهور با نظر رهبر معظم انقلاب اسلامی
30- انتصاب اسفندیار رحیم مشایی بعنوان مشاور رئیس جمهور و رئیس دبیرخانه جنبش غیرمتعهد ها
31- انتصاب سید حسن موسوی بعنوان رئیس دفتر رئیس جمهور
32- انتصاب محمد شریف ملک زاده به معاونت رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری
33-برکناری وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با حکم رئیس جمهور
34- انتصاب نیکزاد با حفظ سمت بعنوان سرپرست وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
35- آغاز اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری در مجلس شورای اسلامی
36- شکار پهپاد متجاوز آمریکایی بدست سپاه پاسداران در خلیج فارس
37- وقوع زلزله ای به قدرت 5.5ریشتر در زهان خراسان جنوبی
38- حذف شبکه های تلویزیونی پرس تی وی و هیسپان تی وی ایران از ماهواره هیسپاست اسپانیا
39- برکناری وزیر بهداشت از سوی رئیس جمهور و انتصاب دکتر طریقت منفرد بعنوان سرپرست وزارتخانه
40- افزایش الودگی هوای تهران و قرار گرفتن در آستانه شرایط اضطرار
41- تأیید ممنوعیت ادغام وزارتخانه ها بدون مجوز مجلس از سوی شورای نگهبان
42- رحلت آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی
43- سفر وزیر خارجه ایران به مصر
44- آزادی 48 زائر ایرانی ربوده شده در سوریه پس از چند ماه اسارت
45- اجرای حکم اعدام دو فرد متهم به زورگیری در تهران
46- اعلام خبر پرتاب موفقیت آمیز کاوشگر پیشگام به همراه موجود زنده به فضا
47- پیشنهاد جوبایدن معاون رئیس جمهور آمریکا جهت مذاکره دو جانبه با ایران
48- رونمایی از جنگنده قاهر 313
49- رأی عدم اعتماد نمایندگان مجلس به شیخ الاسلامی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی
50- درگیری لفظی روسای دو قوه مقننه و مجریه بر سر پخش فیلمی درباره فاضل لاریجانی در مجلس
51- انتصاب اسدالله عباسی به سرپرستی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از سوی رئیس جمهور
52- بازداشت و آزادی سعید مرتضوی سرپرست سازمان تامین اجتماعی
53- قرار گرفتن صدا و سیما در فهرست جدید تحریم های آمریکا
54- اغتشاش در سخنرانی رئیس مجلس در قم
55- آغاز بکار سراسری شبکه سلامت و تماشا
56- برگزاری دور دیگری از مذاکرات ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی در تهران
57- سخنان بسیار مهم رهبر انقلاب اسلامی در خصوص مذاکره با آمریکا و اختلافات سران قوا
58- افتتاح آزمایشی تونل نیایش بزرگترین تونل شهری خاورمیانه
59- اپراتور سوم تلفن همراه (رایتل) و چالش بر سر مکالمه تصویری
60- مذاکرات جمهوری اسلامی ایران با گروه موسوم به (1+5) در نشست قزاقستان
61- دغدغه‌های زود هنگام انتخاباتی و شروع تبلیغات ریاست جمهوری بصورت نامحسوس

مهمترین رخدادهای جهان در سال 91 بشرح زیر میباشد:

1- ساخت پیچیده‌ترین ماشین بنام «کنجکاو» و راهی نمودن آن به سیاره سرخ مریخ جهت کشف آثار و نشانه‌‌های زندگی
2- گرد همائی مجدد ورزشکاران سراسر دنیا و ایجاد تصاویر زیبایی از دوستی ملتها در المپیک 2012 لندن
3- انتخاب محمد مرسی بعنوان رئیس جمهور مصر و فرار احمد شفیق به دبی و صدور حکم حبس ابد برای حسنی مبارک
‌4- ساخت فیلم اهانت‌آمیز و توهین به ساحت مقدس پیامبر اسلام (ص)
5- انتخاب فرانسوا اولاند به ریاست جمهوری فرانسه
6- انتخاب ولادیمیر پوتین به ریاست جمهوری روسیه
7- شکست سنگین حزب آنگلا مرکل صدراعظم آلمان
8- تداوم یک سال دیگر نبرد در سوریه با هزاران کشته و صدها هزار آواره
9- انهدام جنگنده ترکیه توسط موشک های سوری و استقرار موشک های پاتریوت ناتو در مرز مشترک دو کشور
10- جنگ هشت روزه غزه و پیروزی گروه های مقاومت اسلامی بر رژیم اسرائیل
11- نبردهای خونین کنگو، تداوم بمب‌گذاری‌ها در افغانستان و عراق و مشکلات مردم بحرین
12- تشدید عملیات تروریستی علیه شیعیان پاکستان
13- کشتارهای وحشیانه مسلمانان میانمار در میان سکوت جوامع بین‌المللی
14- درگذشت سلطان نایف بن عبدالعزیز ولیعهد عربستان
15- تشدید گرایشات جدایی طلبانه در برخی از کشورهای اروپایی از جمله اسپانیا و ایتالیا
16- الحاق رسمی کشور روسیه به سازمان تجارت جهانیWTO  پس از 18 سال مذاکره و انتظار
17- اعطای جایزه صلح نوبل به اتحادیه اروپا
18- اجتماعی متعددی دست و پنجه نرم می‌کند و از طرفی بزرگترین صادرکننده ابزارهای تسلیحاتی دنیاست
19- ارتقای جایگاه فلسطین در سازمان ملل از یک نهاد ناظر به یک دولت غیرعضو ناظر با 138 رأی موافق
20- پیروزی مجدد باراک اوباما در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و انتخاب جان کری بجای خانم کلینتون
21-تیراندازی در یکی از مدارس ابتدایی آمریکا، اقدامی که کاخ سفید را درخصوص ممنوعیت استفاده از سلاح به تفکر واداشت
22-عدم تحقق پیشگویی پایان دنیا این واقعیت را به اثبات رساند مردم همچنان به خرافات بیشتر متکی اند تا علم
23-دخالت فرانسه در کشور مالی جهت مبارزه با تروریسم ولیکن بخاطر بهره مندی از منابع اقتصادی در این کشور
24-سکته جلال طالبانی رئیس جمهور عراق و فرار طارق الهاشمی معاون رئیس جمهور عراق به ترکیه
25-برگزاری سه مورد آزمایش اتمی در کره شمالی و متعاقب آن لغو توافقنامه آتش بس 60 ساله با کره جنوبی

26-برگزاری انتخابات زود هنگام پارلمانی اسرائیل و نخست وزیری مجدد بنیامین نتانیاهو
27-استعفای پاپ بندیکت شانزدهم و انتخاب پاپ فرانسیس اول برای نخستین بار در این سمت از کشور آرژانتین
28-خداحافظی هوجین تائو رئیس جمهور چین و انتخاب جانشین آن
29-انتخاب هوگو چاوز برای یک دوره شش ساله بعنوان رئیس جمهور ونزوئلا و درگذشت وی بدلیل بیماری سرطان
30-توافق دولت ترکیه و عبدالله اوجالان رهبر زندانی کردهای پ. ک. ک جهت جلع سلاح کردها و ترک مخاصمه
31-سفر سه روزه اوباما به سرزمین های اشغالی که قرار است روز 20 مارس سال جاری میلادی

 
باعنایت به مطالب مطروحه، سخن کوتاه کرده و امید دارم تا سال جدید سالی توأم با سلامتی، رفع موانع و مشکلات، آرامش همراه با امنیت برای ایران و ایرانی بوده و تحلیل اینجانب درخصوص مهمترین رویداد سال 1391 مفید به فایده و مورد توجه صاحب نظران محترم سیاسی و اقتصادی کشور و سایر علاقمندان قرار گیرد. ./پایان