به گزارش خبرنگار جماران، دکتر جعفر خیر خواهان مشاور معاونت رفاه اجتماعی وزات تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در نشست هفتگی موسسه دین واقتصاد با موضوع «دام درآمد متوسط، نگاهی به چالش های توسعه ایران»، گفت: «دام درآمد متوسط» حدود 10 سال است که در ادبیات توسعه جهانی خصوصا کشورهای شرق آسیا مطرح شده است. کشورهایی که به تازگی مراحل رشد را طی می کنند نگران هستند که در درآمد متوسط باقی بمانند و نتوانند به سطح درآمد بالا برسند. کشورهایی مانند مالزی، چین، تایلند و سایر کشورها این نگرانی دارند. در مورد ایران نیز تصورمان این بود که به شکل اتومات که در رژیم گذشته رشد و رفاه خوبی داشتیم و پس از انقلاب با مسائلی که پیش آمد، تصور کردیم قرار است همانطور رو به بالا حرکت کنیم. اما در این جلسه می خواهیم ثابت کنیم که چنین قضیه ای می تواند صادق نباشد و ما در این دام گرفتار مانده ایم.
جعفر خیر خواهان شش عنوان اصلی بحث خود را برشمرد و گفت: ابتدا به بررسی «کلیات» می پردازیم و سپس «تعریف دام درآمد متوسط»، سوم «قابلیت ها و امکانات و ظرفیت های ایران»، چهارم «وضعیت ایران، گذشته، حال و آینده»، پنجم «تجربه ایران و مقایسه با ژاپن و کره جنوبی» و نهایتا «نتیجه گیری و پیشنهادات» را بررسی می کنیم. در بخش سوم و چهارم با توجه به قابلیت ها، امکانات، استعداد و ظرفیت هایی که ایران دارد، وضعیت ایران را بررسی می کنیم. هنگامی که به عملکرد ایران و وضعیت اقتصادی، اجتماعی، رفاهی، سیاسی، فرهنگی آن نگاه می کنیم، کارنامه و عملکرد خوبی را شاهد نیستیم و به هر صورت جای تاسف است که ما نتوانستیم از امکانات موجود، به شکل صحیح بهره برداری کنیم.
وی افزود: ایران فرصت های بی نظیر و منحصر به فردی دارد که می تواند خودش را به کشوری در ردیف 10 تا 15 کشورهای قدرتمند جهان برساند؛ اما از فرصت های موجود استفاده نمی شود. این فرصت ها و پنجره ها به سرعت در حال بسته شدن هستند که مهم ترینش می تواند منابع انسانی کشور باشد که پایان ناپذیر است. محور توسعه باید نیروی انسانی عظیم باشد اما از آن استفاده مناسب نمی کنیم و در حال حاضر وابستگی به درآمد نفت و گاز داریم. متاسفانه منتظر هستیم تا منابع نفت و گازمان تمام شود و آن زمان تصمیم صحیح بگیریم.
خیرخواهان «پتانسیل های داخلی خوب ایران» را برشمرد و گفت: نیروی انسانی، سرزمین پهناور، موقعیت جغرافیایی و دسترسی به آبها در شمال و جنوب که این پتانسیل ها می تواند ایران را در منطقه غرب آسیا، به اولین کشور این منطقه برساند. در چشم انداز نیز این تصمیم را داشتیم. قرار بر این بود که به رشد هشت درصد برسیم، که در دورانی درآمد نفت کمک کرد، اما به آن دلیل که استفاده صحیحی نشد، در حال حاضر رشد منفی بی سابقه ای داریم و مشخص نیست که بتوانیم از این رکود بیرون بیاییم یا خیر. به هر حال با آن انتظار و تصوری که داشتیم، نتیجه خیلی غیر قابل تصور بود. این پتانسیل ها را میتوانستیم به فعل درآوریم. به قول یکی از مسئولان، «ما قهرمان از دست دادن فرصت ها هستیم».
متن زیر سخنرانی لیلی گلستان است که در اختیار روزنامه اعتماد قرار داده است.