آشنایی با سرویس پژوهشگر گوگل (google scholar) یا گوگل محقق
این روزها هر جا صحبتی از تحقیق و پژوهش و پروژه پایان ترم به میان میآید، بدون شک، یکی از پرطرفدارترین راهها، به دنیای اینترنت ختم میشود؛ اما کمتر دانشجویی را میتوان یافت که از آخرین مجلات تخصصی رشته تحصیلی خود، اطلاع کافی داشته باشد و یا در صورت آگاهی، بتواند به گونهای آسان، رایگان و به موقع، به آنها دسترسی یابد.
در بیشتر موارد، افراد، مطالب مورد نیاز خود را از میان صفحات جستوجو شده توسط موتورهای جستوجوی اینترنت، نظیر گوگل و یاهو مییابند. نتیجه حاصل از این گونه جستوجوها، شامل انبوهی از مطالب گوناگونی است که از میان وب سایتها با زمینههای مختلف کاری و یا وبلاگها با بیان نظرات شخصی به دست میآیند و گاهی مقالهای است که از نظر مستندات علمی و دانشگاهی، ما را به منابعی معتبر ارجاع میدهد. به این ترتیب، برای دسترسی بهتر به منابع دانشگاهی معتبر، ابزارهای جستوجوی دیگری لازم است؛ ابزاری که به کمک آنها، قابلیتهای جستوجوی علمی و پژوهشی خود را ارتقا دهیم و بر فراز شانههای غولها قرار بگیریم.
Stand on the shoulders of giants همان پیام دعوتکننده گوگل به لابراتوار پژوهشگر خود، یعنی گوگل اسکالر (Google Scholar) است. ایده اولیه گوگل اسکالر، زمانی شکل گرفت که دو محقق شرگت گوگل، یعنی Alen verstak و Anurag Acharya بر روی نمایهگذاری صفحات مورد جستوجوی گوگل، با یکدیگر همکاری میکردند و به دنبال راهی برای نمایهگذاری یا ایجاد دسترسی خاص به اطلاعات مورد جستوجو در وب بودند. در سال ۲۰۰۶م. همزمان با انتشار گروه دیگری از جستوجوگران وب، گوگل اسکالر نیز تکامل یافت و بخشهای دیگری همچون تنظیم فهرست کتابهای موجود و مدیریت کتابشناسی، به آن افزوده شد.
در سال ۲۰۰۷م. شرکت گوگل، برنامهای را جهت دیجیتالی کردن مقالات ژورنالها آغاز کرد و توافقاتی با ناشران مختلف انجام داد. به این ترتیب، صفحات مجلات قدیمی، اسکن شد و در اختیار علاقهمندان قرار گرفت و سرانجام، گوگل اسکالر توانست محتوای پنهان وب، یعنی صفحاتی را که به طور معمول در اختیار کاربران قرار نمیگرفتند – مانند متن کامل مقالاتی را که نیاز به گرفتن مجوز از ناشر دارند – طی توافق با ناشران، در اختیار کاربران قرار دهد. به این ترتیب، شخص با جستوجوی عبارتی خاص و در صورتی که متن کامل مقاله موجود باشد، ابتدا چکیده مقاله را میبیند و سپس برای دسترسی به متن کامل، با عضویت در سایت مورد نظر، مقاله کامل را دریافت میکند.