سونامی گردشگری در ایران از واقعیت تا ذهنیت

رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گفت: بر اساس گزارش های فعالان بخش گردشگری داخلی و خارجی و تحلیل‌های نشریات معتبر خارجی و کارشناسان حوزه گردشگری سونامی گردشگری در ایران در حال وقوع است.
دومین نشست هم‌اندیشی آسیب شناسی در عرصه ایجاد و گسترش تاسیسات گردشگری با حضور مسعود سلطانی فر، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و جمعی از فعالان بخش خصوصی اعم از هتلداران و هتل‌سازان، شرکتهای سرمایه گذاری بخش گردشگری، مدیران بانکهای مختلف و شرکتهای هواپیمایی و ... برگزار شد.
رئیس سازمان میراث فرهنگی در جمع فعالان بخش خصوصی حوزه گردشگری با ابراز امیدواری نسبت به برگزاری مستمر جلسات هم اندیشی برای یافتن راه حل های سریع به منظور رفع مشکلات صنعت گردشگری، افزود: کشور ما در حال حاضر سهم ناچیزی از گردشگری دنیا را به خود اختصاص داده است.
معاون رئیس جمهور با ارائه آماری از گردشگری در دهه 90 میلادی افزود: آمارها نشان می دهد در سال 1950 میلادی 25 میلیون نفر گردشگر در دنیا جا به جا شده است و با نرخ رشد 6،5 درصدی این تعداد از گردشگران در سال 2005 به 800 میلیون نفر رسید.
وی ادامه داد: براساس آمارهای رسمی در سال 2013 ، یک میلیارد و 187 میلیون گردشگر در دنیا جا به جا شده است که با این نرخ رشد، متخصصان این حوزه پیش بینی می کنند در سال 2020 بیش از یک میلیارد و 600 میلیون گردشگر و در سال 2050، دو میلیارد و 600 میلیون گردشگر از جاذبه های کشورهای مختلف بازدید کنند.
رئیس سازمان میراث فرهنگی تصریح کرد: آمارهای سازمان جهانی جهانگردی نشان می دهد درآمد کشورها از جابه جایی 1 میلیارد و 187 میلیون گردشگر در دنیا مبلغی بالغ بر هزار و 250 میلیارد دلار بوده است.
سلطانی فر یادآور شد: 10 مقصد اصلی گردشگران دنیا در سال 2013 به ترتیب استانبول، رم، لندن، پکن، پراگ، مراکش، پاریس، هانوی، کامبوج و شانگهای بوده است.
معاون رئیس جمهور افزود: سهم کشور ما با وجود اینکه جزء 10 کشور برتر در حوزه جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی هستیم و هفدهمین کشور امن دنیا محسوب می شویم، از رقم 1250 میلیارد دلاری که در گردشگری دنیا جابه جا شده بسیار ناچیز است.
رئیس سازمان میراث فرهنگی با اشاره به آمار گردشگری در سال 1392 تصریح کرد: براساس آمارها حدود 7 میلیون گردشگر خروجی و 4،5 میلیون نفر گردشگر ورودی داشته ایم، از 7 میلیون گردشگر خروجی 2،2 میلیون نفر به عتبات عالیات و 600 هزار نفر به عربستان سفر کرده اند و از 4 میلیون گردشگر ورودی 1،6میلیون نفر از عراق، 1 میلیون نفر از آذربایجان، و بقیه از دیگر کشورها از جمله ترکمنستان، ترکیه، افغانستان و کشورهای اروپایی وارد شده اند.
وی ادامه داد: اگر هر کدام از این 7 میلیون گردشگر خروجی 1500 دلار از کشور خارج کرده باشند مبلغی معادل 10 میلیون دلار به کشورهای مقصد برده اند و در مقابل اگر هر نفر گردشگر ورودی 1200 دلار وارد کرده باشند حدود 5 میلیون دلار ارز وارد کشور ما شده است.
معاون رئیس جمهور با اشاره به اینکه براساس پیش بینی سازمانهای بین المللی، نشریات معتبر جهانی و تحلیلگران بخش گردشگری در آینده نزدیک اتفاق خوبی در حوزه گردشگری کشور رخ خواهد داد، تصریح کرد: با توجه به آمار و ارقام، بسیاری از تحلیلگران گردشگری دنیا معتقدند رشد گردشگری در ایران در ماههای اخیر غیر قابل تصور و پیش بینی در هفته های گذشته آمار و ارقام رشد گردشگر ورودی به کشور با افزایش 155 درصدی همراه بوده است که مصداقی بر این مدعاست.
رئیس سازمان میراث فرهنگی ادامه داد: ورودی تورهای اروپایی در نیمه دوم فروردین سال 93 در مقایسه با زمان مشابه سال قبل 150 درصد رشد داشته است و تخت جمشید در این ایام روزانه 300 تا 400 نفر بازدید کننده خارجی از کشورهای اروپایی دارد و میدان امام اصفهان روزانه مورد بازدید صدها نفر از گردشگران خارجی قرار گرفته است.
معاون رئیس جمهور تصریح کرد: اخبار و اتفاقات خوبی در حال وقوع است و ما در بخش توریست های فرهنگی و تاریخی با روند رو به رشد مواجه هستیم.
وی یادآور شد: ورود توریست فرهنگی به کشور ما چند دلیل عمده دارد، رویکردهای دولت تدبیر و امید در عرصه سیاست خارجی و اعمال سیاست تشنج‌زدایی با دنیا یکی از مهمترین این دلایل است، در سایه دیپلماسی فعال دولت ما با 1+5 به چارچوب مشخصی برای حفظ حقوق هسته ای رسیدیم و به دنبال این توافق اولیه بخشی از تحریم ها و فشارهایی که بر کشور ما وارد شده بود برداشته شد.
رئیس سازمان میراث فرهنگی افزود: ما امیدواریم در ماههای آینده شاهد فروریختن کامل تحریم ها باشیم، رویکرد خارجی دولت و سیاست تشنج زدایی در این بخش موفقیت های خوبی در پی داشته و تصور ما بر این است که بخشی از جوسازی هایی که علیه این دولت صورت می گیرد به دلیل دستیابی به موفقیت های بزرگ دولت تدبیر و امید است.
معاون رئیس جمهور تصریح کرد: دلیل دیگر رشد گردشگران ورودی به کشور ما حوادث سیاسی کشورهای منطقه از جمله مصر و سوریه است، چراکه گردشگران،  کشورهایی که با بی ثباتی سیاسی مواجه هستند را به عنوان مقصد گردشگری خود انتخاب نمی کنند و این فرصت خوبی برای ماست و باید از فضای به وجود آمده استفاده کنیم.
سلطانی‌فر ادامه داد: در کنار ظرفیت‌های موجود ما در حال حاضر شرایط خوبی در کشور داریم، فضای سیاسی مثبت  و خوبی که پس از انتخابات 24 خرداد به وجود آمده و تمایل گردشگران خارجی برای بازدید از کشور ما لزوم همفکری برای حل مشکلات گردشگری را دوچندان می کند.
رئیس سازمان میراث فرهنگی تصریح کرد: سرعت ایجاد زمینه اشتغال و ارزآوری در بخش گردشگری بسیار بیشتر از سایر بخش‌هاست و ما می‌توانیم با توسعه گردشگری اقتصاد در حال رکود کشور را نجات دهیم.
سلطانی‌فر با تاکید بر اینکه حل مشکلات  بخش گردشگری با همدلی و همفکری تمامی دستگاهها و بخش خصوصی امکانپذیر است، یادآور شد: تعداد قابل توجهی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای پیگیری و حل مشکلات گردشگری اعلام آمادگی کرده اند.
معاون رئیس جمهور با اشاره به اینکه تمامی وزرای دولت تدبیر و امید هم برای حل مشکلات و موانع توسعه گردشگری آماده همکاری با فعالان بخش خصوصی هستند، تصریح کرد: رویکرد رئیس‌جمهور در رابطه با گردشگری رویکرد اساسی، جدی و حمایت کننده است.
وی ادامه داد: براساس مصوبه هیات وزیران در تاریخ 21 شهریور سال 92 در خصوص رفع موانع تولید، بخش های صنایع دستی و گردشگری با معرفی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مشمول تعرفه های بخش صنعت شدند که این مصوبه در حال پیگیری و اجرا است.
رئیس سازمان میراث فرهنگی با تاکید بر رویکرد مثبت رئیس جمهور نسبت به بخش گردشگری، یادآور شد: در جلسه ای که با هیات امنای صندوق توسعه ملی داشتیم بحث‌های مقدماتی در رابطه با ارائه تسهیلات بخش گردشگری انجام شد که بر اساس این توافقات برای سرمایه گذاری در بخش گردشگری، تکمیل و احداث هتل و سایر پروژه های مرتبط با گردشگری تسهیلات با نرخ 16 درصد و در مناطق محروم با نرخ 12 درصد پرداخت می‌شود.
معاون رئیس جمهور با اشاره به اینکه متقاضیان دریافت تسهیلات صندوق توسعه ملی باید واجد شرایط باشند تصریح کرد: سرمایه گذاران متقاضی باید اهلیت لازم را در رابطه با پروژه هایی که اجرا کرده اند داشته باشند، باید طرح های توجیهی و اقتصادی داشته باشند، معوقات بانکی نداشته باشند و قدرت تامین اقساط تسهیلات را هم داشته باشند.
وی ادامه داد: سقف تسهیلاتی که به سرمایه گذاران اعطا می شود 60 تا 70 درصد کل اعتبار طرح است و بر اساس ضوابط صندوق توسعه ملی، زمین طرح جزء آورده سرمایه گذار محسوب نمی شود.
سلطانی فر تصریح کرد: با مدیران عامل چند بانک به عنوان عاملین اجرای این سیاست اقتصادی جلسات خوبی داشتیم و برای عدم توقف روند ارائه تسهیلات قصد داریم تعداد این بانکها را به 5 بانک افزایش دهیم.
معاون رئیس جمهور یادآور شد: برای سرمایه گذارانی که در حال ساخت هتل هستند و پیشرفت بالای 50 درصد در پروژه هایشان دارند این یک فرصت طلایی است که ما می توانیم با معرفی این افراد به بانکها  تسهیلات صندوق توسعه ملی را در این بخش مورد استفاده قرار دهیم.
رئیس سازمان میراث فرهنگی ادامه داد: در صورتی که پروژه های بزرگ نیازمند تسهیلات بیشتری باشند راهکارهایی برای ارائه تسهیلات ایجاد می کنیم.
وی با اشاره به اینکه ساماندهی بخش گردشگری داخلی یکی دیگر از برنامه های سازمان میراث فرهنگی است، افزود: تنظیم زمان سفر در ایام سال، ارائه تسهیلات سفر زمستانی، برنامه ریزی برای سفر بازنشستگان و دانشجویان در ایامی به غیر از تعطیلات و اعمال تخفیف های ویژه برای ترغیب مردم به سفر در تمام طول سال از جمله برنامه هایی است که برای رونق گردشگری داخلی در نظر گرفته شده است.
سلطانی فر در ادامه به موضوع حمایت و حفاظت از آثار تاریخی و باستانی اشاره کرد و افزود: اعمال برخی سیاست ها چیزی جز نابودی آثار و اماکن تاریخی به دنبال ندارد، آنچه مسلم است نگهداری از آثار تاریخی نفیس و جهانی بر عهده دولت و وظیفه ذاتی سازمان میراث فرهنگی است اما در مورد سایر بناهای تاریخی، کاروانسراها و اماکن باستانی رویکرد ما استفاده از منابع بخش خصوصی برای نگهداری و حفاظت از این مواریث است.
معاون رئیس جمهور ادامه داد: باید خیز بزرگی در این زمینه برداریم و به اماکن تاریخی و باستانی کاربری های متناسب با فضا بدهیم تا هم در اشتغال و هم در ارزآوری تاثیرگذار بوده و هم به معنای واقعی این اماکن ارزشمند و نفیس حفظ و حراست شود.
رئیس سازمان میراث فرهنگی تصریح کرد: شرایط باید به گونه ای تغییر پیدا کند که اماکن تاریخی به ابزاری برای رونق اقتصادی تبدیل شوند؛ ما با تعیین ضوابط و استانداردهای مشخص، حفاظت، نگهداری و بهره برداری از  این بناهای تاریخی را به سرمایه گذاران بخش خصوصی واگذار کرده و بر چگونگی حفاظت از آنها نظارت دقیق خواهیم داشت.
سلطانی فر یادآور شد: در همین زمینه شورای اسلامی شهر تهران مصوبه ای دارد مبنی بر اینکه افرادی که ملکشان به عنوان بنای تاریخی معرفی و ثبت شود از پرداخت عوارض معاف می شوند و تراکم شناور به آنها تعلق می گیرد.
وی در پایان گفت: سرمایه گذاران بخش خصوصی حوزه گردشگری باید در قالب یک تشکل مستقل مشکلات و درخواست های خود را پیگیری کنند، سازمان میراث فرهنگی آمادگی دارد اختیارات قابل تفویض خود را به بخش خصوصی واگذار کند.   
در ابتدای این دیدار تعدادی از سرمایه گذاران فعال در صنعت گردشگری با بیان دیدگاههای خود، مسائل و مشکلات فراروی این بخش را با رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در میان گذاشتند.