خوفناک‌ترین بحران‌های اقتصادی جهان

می‌گویند اگر کسی گذشته را خوب به خاطر نیاورد، نا‌چار دوباره باید به آن تن دهد. در ساحت اقتصاد هم داستان همین است. دنیا ده‌ها بار سقوط و رکود اقتصادی را از سر گذرانده، اما انگار هنوز درس نگرفته و به نا‌چار هرازگاهی دوباره در چاه رکود می‌افتد. نگرانی‌هایی که در پی بحران سال 2008 در بازار‌های مالی دنیا پدید آمد، روان خیلی‌ها را آشفته کرد. بانک‌های مرکزی دنیا وادار شدند که میلیارد‌ها دلار پول به بازار تزریق کنند تا مگر که چرخ‌های ماشین وام‌دهی روان‌تر شود.

بازخوانی خوفناک‌ترین بحران‌های اقتصادی جهان

پرسش این است که در بحران‌های پیشین اقتصاد دنیا چه اتفاقاتی رخ داد و این بحران‌ها چه درس‌هایی برای امروز ما در خود داشتند؟ رکود غالباً بعد از پیدایی حباب در اقتصاد رخ می‌دهد. حباب نیز خود هنگامی ایجاد می‌شود که سرمایه‌گذاران به یک بخش خاص از بازار جذب شوند. بعد بورس‌باز‌ها برای کسب سود‌هایی سریع به جدید‌ترین بخش پر‌حرارت و با‌نشاط اقتصاد هجوم می‌آورند و قیمت‌های آن را بیش از پیش بالا می‌برند.

حجم پولی که به این بخش از بازار وارد می‌شود، چنان افزایش می‌یابد که ارزش‌یابی‌های افراد دیگر درست از آب در‌نمی‌آیند و نشانه‌های پایان رونق بازار و آغاز حباب پدیدار می‌شود. هر چند بسیاری از مشارکت‌کنندگان بازار در‌می‌یابند که مشکلی در ارزش‌یابی‌هایشان وجود دارد، حرص و طمع، آن‌ها را به پیشنهاد قیمت‌هایی باز هم بیشتر می‌راند. هنگامی که تعدادی کافی از فعالان بازار این وضع را در‌می‌یابند، افت بازار آغاز می‌شود. با کاهش قیمت‌ها سرمایه‌گذاران بیشتر و بیشتری به فروش دارایی‌ها و سهام خود روی می‌آورند. موج فروش به تندی گسترش می‌یابد و قیمت‌ها را بیشتر و بیشتر کاهش می‌دهد.

درس‌هایی که اسلام به اقتصاد ژاپن آموخت

عوامل بسیاری در اقتصاد ژاپن وجود دارد که به ایده های اقتصاد اسلامی نزدیک است. این شباهت تا آنجا است که حتی برخی از پ‍ژوهشگران بسیاری از قوانین موجود در اقتصاد ژاپن را نشات گرفته از احکام و مدل اقتصادی اسلام می دانند. شخصیت هایی مانند آیت الله صدر اقتصاد اسلامی را جزیی از کل نظام اسلامی می دانند ، عده زیادی از علمای دینی و همچنین دانشمندان اقتصاد اسلامی ، آموزهای اقتصادی اسلام را یک مدل اقتصادی می دانند که جوامع اسلامی باید این تعلیم را سرلوحه برنامه ریزی های اقتصادی خود قرار دهند ، ازهمین رو نگارنده به مواردی از آموزه های اسلامی که در اقتصاد ژاپن جاری اشاره می کند.

 

تربیت مدیر و متخصص: امروز در بین جمعیت ۱۳۰ میلیون نفری ژاپن حدود ۱۴ میلیون دانشمند ، مدیر و مهندس وجود دارد یعنی از هر ۹ ژاپنی یک نفر متخصص است. یکی از دلایل امکان تربیت مدیر و متخصص در جامعه ژاپن تحولات اساسی در عرصه آموزش این کشور بوده ، به طوری که ژاپن توانست دهها سال پیش بی سودای را ریشه کن کند. اصلی ترین دلیل اهتمام به این کار هم این بود که آنها دیدند نه زمین مناسب برای کشاورزی دارند و نه معادن غنی ونه ذخایر نفت و گاز وفقط نیروی انسانی دارند. برای همین به این نتیجه رسیدند که تنها امیدشان، مردمشان هستند و شروع کردند برروی مسئله آموزش کار کردند و این آموزش صحیح باعث شد که فرهنگ کارآفرینی و تولید تقویت شود.
چنانچه در تعالیم اسلامی نیز بر تربیت مدیران توانمند و کسانی که توانایی سرپرستی و مدیریت جامعه را داشته باشند تاکید شده است. به طوری که "فضل بن شاذان" از امام رضا (ع) نقل می کند که در مطالعه ا‌حوال بشر هیچ گروه و ملتی را نمی یابیم که در زندگی موفق و پایدار باشد مگر به وجود مدیر و سرپرستی که امور مادی و معنوی آنان را مدیریت نماید. در واقع تغییرات اساسی در نظام آموزشی ژاپن بر مبنای آموزش نیروی انسانی متخصص باعث شد که بعد از سال ها ژاپن از لحاظ نیروی انسانی متخصص به کشورها و قدرت های دیگر نیازمند نباشد کما اینکه این آموزش صرفا در حوزه علمی اتفاق نیفتاد و با ایجاد نوعی میهن دوستی و عرق ملی به قول ما ایرانی ها علاوه بر تخصص، مدیران ژاپنی به تعهد در قبال مسائل ملی نیز رسیدند که در ادامه به این مسئله بیشتر خواهم پرداخت.

فقدان استراتژی، درد اقتصاد ملی ایران

اقتصاد ملی ما دچار سردرگمی شده است و نمی‌داند کجا می‌رود. اگر از آحاد ملت ایران پرسیده شود که اقتصاد امروز ایران از چه الگویی تبعیت می‌کند یا به کدام سو می‌رود، شاید هزاران جواب متفاوت داده شود.

معلوم نیست، آیا اقتصاد ایران از الگوی سرمایه‌داری پیروی می‌کند یا اقتصادِ متمرکز دولتی؟ اقتصادِ بازار حاکم است یا محوریت تولید و صادرات اصل است؟ در چنین شرایطی تولیدکننده، تاجر، صنعتگر، کارخانه‌دار و بازاری هیچ‌یک قدرت برنامه‌ریزی کلان نخواهند داشت.

البته نمی‌توان منکر ابتکار عمل در برخی از زمینه‌ها از جمله صنایع دفاعی، مخابراتی و به‌خصوص در نانوتکنولوژی و بیوتکنولوژی شد. اما سؤال‌ اساسی این است که آیا ضرورتاً در همۀ عرصه‌ها بدون درنظر گرفتن تجربیات کشورهای دیگر، باید همه‌چیز را از صفر شروع کنیم؟ آیا راه رفتۀ دیگران و تجربه‌های مسلم ملت‌های دیگر را دوباره باید تکرار کرد؟ آیا اساساً امکان دارد که کشوری بدون ارتباط با دیگران و به صورتی کاملاً ایزوله زندگی کند؟ آیا قطع وابستگی از دیگران و پیمودن راه استقلال در عرصه‌های دفاعی، فرهنگی، اقتصادی و... به معنی قطع ارتباط کامل با دنیا و حصارکشیدن دور خود است؟ اقتصاد ایران به امید مستقل شدن و خودکفایی به حال‌ و روزی افتاده ‌است که هیچ تعریف مشخصی برای آن نمی‌توان عرضه کرد و استراتژی خاصی برای آینده آن متصور نیست.

اگر اقتصاد آزاد و رقابتی داریم، لوازم آن کجاست؟ اگر به دنبال خصوصی‌سازی هستیم، چرا انحصارات دولتی هنوز پابرجاست؟ اگر اقتصاد صددرصد دولتی داریم، پس نقش بازار و سرمایه‌داران خصوصی چیست؟ اگر اقتصاد اشتراکی یا تعاونی داریم، لوازم آن در کجا تعریف شده است؟ با این توصیف، وابستگی تام و تمام اقتصاد کشور به فروش نفت با چه منطقی ادامه می‌یابد؟ پرداخت مستقیم یارانه از عواید حاصله از فروش نفت یا با استفاده از صندوق ذخیرۀ ارزی به چه میزان با شعار استقلال اقتصادی تناسب دارد؟ بدهی‌های مکرر دولت به بانک مرکزی، صندوق‌ ذخیرۀ ارزی و اخیراً به وزارت نفت، گویای ناسالم‌بودن نظام اقتصادی کشور است.

درآمد کشور از ایرانسل و رونمایی از ۷ سرویس جدید

ایرانسل در هفتمین سالروز راه‌اندازی شبکه اپراتور تلفن همراه خود، از هفت محصول و سرویس جدید رونمایی کرد.

 

به گزارش روابط عمومی ایرانسل، باقر صمدی، مدیر کل بازاریابی ایرانسل، در همایش رسانه ای هفتمین سالروز راه اندازی شبکه تلفن همراه ایرانسل، خدمات و محصولات تعرفه پویا (جزیره ایرانسل)، سامانه ارتباط تعاملی، سامانه جامع ارایه خدمات، پورتال پیشرفته پیام کوتاه انبوه، پوشه ایرانسل، آهنگ پس‌زمینه و میزبان پیامک را رونمایی و معرفی کرد.

 

درآمد ۱۳۸ هزار میلیارد ریالی دولت از محل پروژه ملی ایرانسل
مدیرعامل ایرانسل، درآمد مستقیم و غیرمستقیم دولت از محل پروژه ملی ایرانسل را ۱۳۸ هزار میلیارد ریال اعلام کرد. به گزارش روابط عمومی ایرانسل، مهندس علیرضا قلمبر دزفولی، در همایش رسانه ای ویژه هفتمین سالروز راه‌اندازی شبکه تلفن همراه ایرانسل، گفت: از این میزان ۸۵ هزار میلیارد ریال درآمد مستقیم دولت از ایرانسل در طی هفت سال گذشته بوده است.