نقش مهارتهای فردی در مصاحبه شغلی
همه ما با قدرت کلام و جادوی ارتباطات آشـــنا هستیم و اهمـیت گفتمــان را در مصـــاحبههای شـغلی میدانیم. در واقع برقراری ارتباط و جهت دادن به آن مهارتی است که مصاحبهکنندگان در اغلب آزمونها استفاده میکنند. توانمندیهای شخصی ابزاری هستند که کارجویان به واسطه آن میتوانند شایستگیهای خودشان را نزد مصاحبهکنندگان به اثبات برسانند. از این منظر تفاوتهای فردی کلیدی است که اولویتهای استخدام را برای کارجویان تعیین میکند.
اهمیت انگیزه در دستیابی به اهداف
اگر فردی مهارت و خلاقیت داشته باشد اما انگیزه ایجاد تغییر و تحول هنوز در وجودش شکل نگرفته باشد، نمیتواند در کارش موفق شود و اهداف خود را اجرایی کند. به بیان دیگر، انگیزه، انرژی لازم برای تحقق خواستههای فردی را تأمین میکند.
انگیزه به دو بخش درونی و بیرونی تقسیم میشود. عوامل درونی دیدگاهها، اهـــداف و خواسـتههایی هســــتند که در طول زندگی به آنها نیاز پیدا میکنیم . عوامل بیرونی نیز در واقع برخلاف تمایل افراد، بیشتر برای گذراندن دورههایی خاص به بخش اصلی اشتغال یا تحصیل افراد مربوط میشوند.
خلاقیت
خلاقیت موضوع مهمی از تفاوتهای فردی به شمار میآید. مدیران نیز در پرورش خلاقیت و نوآوری کارمندان نقشی حساس دارند. کارمندان و کارجویان نیز برای دست یافتن به خلاقیت باید توانایی ترکیب افکار نو را با روشی مناسـب و حفظ پیوستگی بین ایدهها برای تحقق اهداف و خواستههای سازمان داشته باشند. نویسندهای معتقد است که ایدههـا وقتی پرورش مییابند که افراد با پدیده نو، مسائل جدید و الگوهای متفـــــاوتی مواجه شوند.
بنابراین مدیرانی که ایدههای نوین بیشتری میخواهند باید به طور معمول کارکنان خود را در تماس با پدیدههای جدید و مسائل تازه مخاطبان قرار دهند. بین آنها و افرادی که متفـاوت با آنان میاندیشـــند، ارتباط دائم ایجـــاد کنند و ارتباطـات را به گونهای هدفمند سامان دهند. به همین منظور مدیران برای اســتفاده از خلاقیت دیگران و بیدار کردن ذهنهای خلاق باید فضای مناسب ایجاد کنند.
مهارت فردی در مصاحبه
همانطور که میدانید اجرای یک مصاحبه موفق تنها بخشی از مسیر پرفراز و نشیب استخدام است. عوامل و معیارهای دیگری نیز در اجرای مصاحبههای شغلی دخیل هستند. فن بیان، آمادگی در پاسخگویی به پرسشهای مصاحبهکننده، حضور ذهن، مطالعه تجربهها و فعالیتهای سازمانهای نیروپذیر و در نهایت میزان علاقه و مهارت شما نسبت به شغل، تأثیر فوقالعادهای در جریان استخدام خواهند داشت.
واکنشها و نحوه پاسخگویی به مصاحبهکننده نیز میزان صلاحیت و شایستگی کارجویان را نشان خواهد داد. مهمترین ارکان موفقیت در مصاحبههای شغلی، مبتنی بر مهارتهـای میان فردی به شرح زیرند:
اعتماد به نفس
گام نخست دراغلب مصاحبههای شغلی، همچنین آزمونهای استخدامی داشتن اعتمادی کامل به خود و مهارتهای کسب شده در دوران مختلف تخصیلی است. در واقع تنها امتیـازی که باعث بروز تفاوتهای میان فردی بین انبوه کارجویان خواهد شد،
برخورداری از ویژگی اعتماد و اطمینان به خویشتن است. مصاحبهکننده نیز در همان برخورد اول با نگریستن به چـهره هر کارجویی میتواند به راحتی میزان اعتماد به نفس تک تک آنان را ارزیابی کند. بیان قاطع و تسلط به پرسشها ویژگیای است که تنها در افراد کاردان و متبحر میتوان یافت.
آمادگی
در اتاق مصاحبه و در حضـور مصـــاحبهکننده دربــاره چه موضوعاتی بحث میشود و چگونه میتوان جریان مصاحــبه را به سوی اهداف از پیش تعیین شده هدایت کـرد؟ به یــاد داشته باشید، تمرکز و دقت در جلسه مصاحبه بسیار حائزاهمیت است. باید ابتدا شنونده قابلی باشید تا بتوانید با دقت و صراحت پرسشها را پاسخ دهید. میتوانید با توجه به میزان اطلاعات و مهارت خودتان و با توجه به تمرکز نوع پرسشها، فرصتی برای بازگوکردن تجربهها و سوابقتان ایجاد کنید و روند مصاحبه را به سوی اهداف از پیش تعیین شده خودتان سوق دهید.
سازمان و قوانین
هر سازمان دیدگاه و قواعد کاری مخصوص به خود را اجرا میکند. کارجویان نیز باید از همان راهکارها تبعیت کنند. شما نیز با آگاهی و شناخت قوانین سازمان باید در همان راستا طرحها و ایدههای شغلی خودتان را به اجرا برسانید. در واقع به نوعی سازمانها میتوانند سکوی پرتاب موفقیتتان باشند.
اشتیاق و علاقه
همانطور که میدانید علایق و خواستههای ذهنی در جایگاه عاملی محرک، به باورها هویت میدهند و با تلفیق انگیزهها، بسیاری از ناممکنها را امکانپذیر میسازند. درخصوص دستیابی به ایدهآلها و اهداف شغلی نیز طبق روشهای روانشناختی خود افراد هستند که با القای امواج مثبت و منفی آینده مسیر پرفراز و نشیب شغلی و تحصیلی خویش را دستیافتنی میکنند.
تأثیر محیط آموزش در توانمندی کارمندان
دورههای آموزشی کوتاه و ضمن خدمتی که برای کارمندان در نظر گرفته میشود، تأثیر فوقالعادهای در راندمان کار دارند. آشنایی با سبکهای مدیریت فروش، بازاریابی و تبلیغات هر یک استعدادها و خلاقیتهای کارمندان را نشان میدهد و در صورت ادامه به تخصص و مهارتی خاص مبدل خواهد کرد. البته در هنگام تحصیلات دانشگاهی نیز راهنماییهای برخی از اساتید، زمینههای رشد و شکوفایی دانشجویان را فرآهم خواهد آورد.
ارزیابی مصاحبهشوندگان در مصاحبههای استخدامی
اگرچه مصاحبه یکی از متداولترین و قابل اعتمادترین سبکهای تحقیق در انواع حوزههای اســتخدامی و تحقیقاتی به شمار میرود، اما باز هم نمیتوان تمام ویژگیها و خلاقیتهای افراد را در قالب فرمهای از پیش تعیین شـــده برنامهریزی و در جایگاه معیاری مطلق از آن استفاده کرد. گرایشها و انگیزههای کارجویان به شدت متفاوت است. تفکیک مهارتهای آنها به مصاحبههای تخصصی و حتی در بعضی مواقع به یک تیم کارشناس و مجــرب نیاز دارد. بدین منظور به تکنیکهای دیگری نیز نیاز است. از سوی دیگر کارایی، دقت و اطمینان این روش برای بررسی مفاهیم و مسایل سادهتری که در شعاع سنجش آن قرار میگیرند از طرف بسیاری از منتقدین مورد تردید است.
مصاحبه اســتاندارد و اصولی، مصـــــاحبهکننده و مصاحبه شونده را در شرایطی بسیار غیر طبیعی قرار میدهد. به طوریکهطرح مسایل از سوی مصاحبهکننده بر اســاس چارچوبهـــای از پیش تعیین شده و محدود، عملا امکان توضیح برنامهها و راهکارهای دیگر را از مصاحبهشونده میگیرد. همین عامل تمایل به گفتمانی دو جانبه را از بین میبرد و شکافی عمیق میان آموختهها، پرسشها و هدایت جریان مصاحبه به وجود میآورد.
به همین دلیل نیز اولین دانشمندانی که سبک پرسش و پاسخ را در آلمان به کار بردند، معتقــد بودند که مصــاحبه باید همانندگفتوگویی دوستانه و کاملاً طبیعی اجرا شود. پرسشها کاملا منطقی و با توجه به مهارتهای فردی و میزان تحصیلات پرسیده شوند. مصاحبهکننده روال مصاحبه را سلیقهای اجرا نکند و پرسشهاحالت جدی و مغرضانه نداشته باشند. پاسخها نیز طبق صلاحیتها، حقایق و سوابق شغلی و تحصیلی بیان شــوند. در واقع در بهترین حالت ، مصاحبه باید به گونهای باشد که مصاحبهشونده خود را در محفلی صمیمی، به دور از استرس احساس کند و اصلاً متوجه نشــــــــود که پرسشهــــــابه منظور اهداف سازمانی پرسیده شدهاند.
کلام آخر
ارزیابی شخصیت کارجویان با استفاده از سبکهای مختلف روانشناختی و علمی اجرا میشود. بعضی از شیوههای شناخته شده برای ارزیابی شخصیت متقاضیان اشتغال را پرسشنامه، آزمونهای کتبی، شفاهی و درنهایت مصاحبه تشکیل میدهند. همیشه عده معدودی میتوانند به اجرای گفتمانی مناسب دست یابند. ویژگی افراد موفق اعتماد به نفس و اهداف والای آنان است. استرس و فشار روحی در قاموس آنان تعریفی ندارد. با شکست در مصاحبه ناامید نمیشوند و به پیروزیهایی کوچک دل نمیبندند. تلاش، تداوم و انگیزه، کلید موفقیت کارجویان ساعی است. افرادی که استوارانه رسیدن به اهداف و رویاهای ذهنی را بخشی جداییناپذیر از زندگیشان میدانند و برای دستیابی به اولویتهای زندگیشان کاملاً مصمم هستند.
مترجم: سید رسول میرزایی موسوی - Written By: James Clear